عطرافشان اولین و بزرگترین مرجع تخصصی عطر و ادکلن در ایران

درود مجدد با اقای کامبیز متشکرم بابت توضیحات ارزشمندتون بسیار مفید بود و در انتخاب هایم حتما نظرات شما و انهایی که اشاره کردید در نظر خواهم گرفت ارادتمند شما

در جهان ذره ها؛ مرگ، بویِ باران را آبستن بود...!
بازهم پائیز با شمایلی سرخ و نارنجی اتمسفر اطراف مارو پرکرده. اتمسفری که بعد از بارش باران پُر از بویِ خاک میشه! پُر از بوی نم و آسمان...! انسان ها غالبا مجذوبِ نیرویِ گرانشِ رایحه ای هستند که پس از باران تو فضا پخش میشه.
اما؛ آیا واقعا بوی خاک؟ واقعا بوی آسمان و باران؟
آیا تمام اون اعجاز فقط بر اثرِ برخوردِ باران با خاک ایجاد میشه؟ شاید هم معاشقه ای است ملکوتی بین عالم بالا و پایین که آنچنان آکوردهای دوست داشتنی رو خلق میکنه. شاید هم اون رایحه ی جادویی حاصلِ سجده و بوسه ی دوباره ی فرشتگانِ افسانه ای بر ذات آدم باشه.
پاسخ در شاعرانه ها و با رویاپردازی میتونه هیجان انگیزتر هم بشه اما علم این بار هم رازهایِ شعبده بازِ خیال‌بافِ قصه ها رو برملا کرده!

بوی باران، خاک نمدار؛ رایحه ای است که بخش عظیمی از اون مربوط به جهان مردگان میشه!! :)

در بطن و جوهرِ خاک باکتری هایی وجود دارن که مواد ازبین رفته (پوسیده) رو به ترکیباتی (آلی) با ساختارِ شیمیایی ساده تر تبدیل می‌کنن. این ایجادهایِ تازه تبدیل به موادی مغذی و کودمانند میشن و تاثیر مستقیم برروی رشد گیاهان و بقای کلیِ خاک دارن! [این باکتری اَکتِنومایسیت (Actinomycete) نام داره و تاجایی که من متوجه شدم در زبان فارسی بهش 'پرتوقارچ' گفته میشه!] یکی از محصولات و فرآورده های شیمیایی که توسط اکتنومایسیت ها ایجاد میشه یک ترکیبِ آلی به نام جیئوسْمِن (Geosmin) [تلفظ رایج در زبان فارسی : ژئوسمین] هست که در واقع بخش عظیمی از بوی خاکی [Earthy] که ما از ذرات و ماهیتِ خاک دریافت می‌کنیم زیرمجموعه ی فعالیتِ همین ترکیب قرار می‌گیره.
اما نکته ای تیره در مورد این ترکیب وجود داره! اکتنومایسیت ها فقط با مرگ چنین ترکیبی رو تولید می‌کنن! در واقع در زمان تولید هاگ، جیئوسمن ایجاد میشه اما ذات باکتری ازبین میره!
در دوره ی خشکی و گرما این فعالیت‌ها کاهش پیدا میکنن ولی با شروع فصل بارندگی به دلیل افزایش رطوبتِ محیط این روند سرعت بیشتری به خودش می‌گیره و هنگامی که آبِ باران به سطح خاک برخورد میکنه جیئوسمن بصورت ذرات سیال و معلق، در هوا پخش و توسط باد به حرکت در میاد و در شمایلی مرطوب'خاکی'چوبی'خنک وارد بینی هایِ جستجوگرِ ما میشه و اینطوریِ که میتونیم بوی باران! رو استشمام کنیم.

بله‌؛ بوی باران، بوی مرگ! این سیاره ی شگفت انگیز.
خودکشیِ فداکارانه ی اکتنومایسیت، عامل ایجاد جیئوسمن میشه تا ما کنارِ پنجره های نیمه باز و بیخیالِ انسانیِ خودمون بایستیم و بی تفاوت به تمامِ آنچه پیش آمده،، نفسی عمیق بکشیم و به فردی که نزدیکمون ایستاده با حالتی فرزانه وار و عاشق پیشه نگاه کنیم و با طبعی شاعرکُش، چشمانی خمار و صدایی چندرگه در گوش چپش بخوانیم:
آه باران! شیشه پنجره را باران شُست؛ از دل من اما، چه کسی یاد تورا خواهد شست؟

بوی باران سوگواریِ باشکوه جیئوسمن برای اکتنومایسیت هاست...!!

اما شگفتی این سیاره ی پرنور همچنان ادامه داره...
یکی از عواملِ دیگه که تو ایجاد اون رایحه ی عجیب و پرجاذبه تاثیر داره مخلوطی از روغن های گیاهی است! روغن هایی که در دوره های خشک و گرم در جانِ برخی گیاهان ایجاد و سپس برروی سنگ ها و خاک ترشح میشن و هنگام ریزش باران این ترشحات شانه به شانه با جیئوسمن در مسیرِ لذت آدمیزاد قدم برمیدارن :)

مابین همین عجایب با یک رساله یا مقاله روبه رو شدم تحت عنوانِ 'حساسیت های بویایی نسبت به انانتیومرهای جیئوسمن' (Odor sensitivity to geosmin enantiomers) که توسط جُئِل پِرُواسی (Joelle Provasi) و اِرنست ایچ پُلَک (Ernest H. Polak) جمع‌آوری شده بود و به این مهم اشاره میکنه که سیستم بویایی انسان به شدت نسبت به جیئوسمن تمایل داره و در برخورد و شناسایی اون حساس عمل میکنه به طوری که برخی افراد قابلیت تشخیص و شناساییِ بوی جيئوسمن رو با غلظت یک واحد در تریلیون (1 ppt) هم دارن!
[هر یک واحدبرتريليون برابر با یک نانوگرم بر کیلوگرمِ!! در واقع دوستان بینی ندارن، نانوسنج با حساسیت به فاکتور جیئوسمن رو صورتشون نصب شده!]
شمایل ریاضی:
ppt --> parts per trillion
1 ppt = 1 nanogram/kilogram (ng/kg)
1 nanogram = 0.001 microgram!
1 microgram = 0.000001 gr :-|

سال ١٩۶۴ دانشمندان استرالیایی [به دقت دو دانشمند به نام های ایزِبِل جوی بیع(ر) (Isabel Joy Bear) و آرجی
توماس (R.G. Thomas) رایحه ایجادشده پس از باران رو 'پِتریکور' (Petrichor) نامگذاری کردند! این اسم/کلمه ریشه یونانی داره و از تجمیعِ Petra به معنای صخره (سنگ) و Ichor تشکیل میشه. جالبه، در اساطیر یونان Ichor به مایع یا خونی گفته میشه که در رگ های خدایان و فناناپذیران جاری بوده! میشه اینطوری تفسیر کرد که بوی باران رو به جاری شدن خون خدایان برروی سنگ ها و خاک تشبیه کردن! :)



بله عزیزانم... باران، خاک، جنگل! در معنای کلان‌، 'طبیعت'
این ها ریشه در دیرینه و سلسله آدمیزاد دارن و برای اجداد غارنشین ما نمادی از حیات و تولد دوباره بودن. خدایانِ یونانی به هنگام باران به زمین میومدن و مایا ها به وقت باران دست به سمت آسمان بلند می‌کردند و به دنبال افسانه های خود میگشتن و خونِ دختران و پسران بی‌گناه رو باران از روی آسفالت سرد و خشن شست و با خود به کام تبخیر برد! آن خون و خون ها... به ضیافت بوسه ی خورشید رفتند و تبدیل به نور گرمی شدن که ندایِ رهایی در حرارتش نهان بود!!

این فقط 'نه' یک رایحه و لذت گذرا بلکه گرانش و کششی ذاتی است با طعم پرعطشِ رهایی!

باران بر روی خاک می‌باره و بذری کوچک از خیساخیسِ خاکِ مهربان، بختکِ 'نبودن' رو کنار می‌زنه و به لمسِ باشکوهِ 'بودن' می‌رسه! اینک، حیات و حال جوانه زدنِ دوباره ی رنگ سبز...!

باری؛ ذره ای که از جان میگذره تا ما به دودمان خودمون وصل بشیم. مرسی باکتری عزیز :)


Andy Tauer, Pentachords verdant
Etat Libre d`Orange, Hermann a Mes cotes...
Demeter, Petrichor
Demeter, Rain
Liquides Imaginaires, tellus
Neil Morris, City Rain
Clean reserve, Rain 2016

عزیزانم هیچکدام از این عطرها نمی‌تونن به گرد پای طبیعت برسن. بعضی غبار بعد از باران هستند، بعضی حس طوفان دارن، بعضی صرفا اکواتک هستن، بعضی حال و هوای گوگردی و خاطراتی از اُزون دارن و همگی نیاز مُبرَم به فعالسازی قوه ی تخیل! شما باید با ذهن خودتون به کمک نت ها برید...!
باران و خاکِ کهن کجا... این بلندپروازی های خام کجا :)


ای کاش آدمیزاد به دنبال بوی خاک و باران بین درس های شیمی نمیگشت. کاش به جای این همه عطر که مدعی عطر باران هستن، سیاره ای بارانی تر داشتیم! ای کاش پنجره هایی بیشتر؛ ای کاش اکسیژنی بیشتر؛ ای کاش تنفسی عمیق تر در جهانی آزادتر...!

گاهی 'لذت، حَظ و حسِ آزادی' چیزی نیست جز استشمامِ بوی باران در کشاکِش سخت دوران!

آرمانی کد پروفومو شمارو بشدت راضی میکنه

خیلی شبیه به نسخه اصلی لایک انکیر نویر(لالیک مشکی) ولی به نظرم کمی دودی تر شده و اثر خس خس (شاید بیشتر ریشه خس خس) حس چوبی - خاکی تر بیشتری ایجاد کرده
ولی با توجه به اکستریم بودن اصلااااااااااا پخش و ماندگاری بیشتری نداره

سلام جناب سخی،قربان شما،خیلی ممنون حتما تستش میکنم.
چه جالب،من متولد دی هستم.

یک دنیا ممنون جناب ابوترابی و اقا سپهر حتما امتحان میکنم