تأثیر کرونا بر صنعت عطر: چه تغییراتی ایجاد شد؟
عطرها از دوران باستان تا به امروز با بحران‌ها و تغییرهای زیادی مواجه شده‌اند. اما پاندمی کووید-۱۹ یا کروناویروس هم باعث بحران صنعت ادکلن در پاندمی شد و هم دگرگونی‌های عظیمی را در این صنعت همواره درحال شکوفایی به‌وجود آورد. پاندمی کووید-۱۹ درواقع به شیوه‌های مختلف توانست که روندهای تازه‌ای را به صنعت عطرسازی تحمیل کند: از گسترش فروشگاه‌های آنلاین عطر تا بازاریابی «بدون تماس مستقیم»، ازبین‌بردن خطوط تمایز قدیمی میان عطرهای مردانه و زنانه و حتی تغییر عادات عطرافشانی پس از کرونا. در این مقاله از جنبه‌های مختلفی به موضوع کووید و صنعت عطرسازی می‌پردازیم و نشان می‌دهیم که پاندمی کروناویروس چه پیامدهای دردسرسازی را برای صنعت عطرسازی به همراه داشته است.
کرونا بر صنعت عطر چه تاثیری ایجاد کرد؟
پدید آمدن مشکلات جدید و نوظهور
با ظهور بیماری همه‌گیر کووید-۱۹، مشکلات مختلفی برای صنعت عطرسازی به‌وجود آمد که عمدتا هم به تامین مواد اولیه و توزیع عطرهای ساخته‌شده مربوط می‌شد. اولین مشکل این بود که دسترسی به مواد اولیه و ترکیبات خام مانند عصاره گل‌ها، ترکیبات کمیاب محلی و موادی که باید از مناطق خاصی از جهان خریداری شوند، با مشکل مواجه شد. حتی برداشت و چیدن مواد اولیه به‌درستی پیش نمی‌رفت یا مواد اولیه در وضعیت بی‌کیفیت و نامطلوب برداشت می‌شدند. این اختلال بیشتر به‌دلیل مسائلی مانند رسیدگی نکردن به‌موقع و مناسب به گل‌ها و گیاهان و محدودیت‌های مربوط به واردات و صادرات اتفاق افتاد.
دومین مشکل در ماجرای کووید و صنعت عطرسازی، این بود که یکی از مهم‌ترین و مبنایی‌ترین عناصر پرکاربرد در عطرسازی کمیاب شد: الکل! این ماده برای تولید درست و استاندارد بسیاری از عطرها به‌عنوان یک ماده ضروری شناخته می‌شود. اما با گسترش پاندمی کروناویروس، اولویت استفاده از الکل به تولید محصولاتی مانند ضدعفونی‌کننده‌های دست و سطوح مختلف و همچنین محصولات شوینده و تمیزکننده اختصاص یافت. همین افزایش تقاضای اضطراری برای دسترسی به الکل در صنایع مربوط به سلامت و بهداشت باعث بحران صنعت ادکلن در پاندمی شد و دسترسی کمپانی‌های عطرسازی به الکل را تا حدود قابل‌توجهی کاهش داد. علاوه بر این، صادرات و واردات مواد اولیه هم با انبوهی از مشکلات و پیچیدگی‌ها مواجه شد، زیرا تعادل حساسی که در معاملات میان واردکنندگان و صادرکنندگان منطقه‌ای وجود داشت، به‌دلیل شیوع کووید-۱۹، قرنطینه‌های ناگهانی، تأخیر در شروع فعالیت‌های کاری و حتی کمبود بودجه از بین رفت.
تغییر در ساختار تقاضا
موضوع کووید و صنعت عطرسازی فقط به مواردی که گفتیم، محدود نمی‌شود. درواقع بحران صنعت ادکلن در پاندمی تا محدوده تقاضا برای استفاده از عطرها و ادکلن‌ها گسترش یافت، زیرا اولویت مردم به استفاده از انواع محصولات بهداشتی و سلامت‌محور به‌جای عطرها تبدیل شد. تغییرات گسترده‌ای هم در ترجیحات و اولویت‌های افراد برای خرید و استفاده از عطرها شکل گرفت که به افزایش نگرانی‌ها درباره این مسائل ربط داشت: استفاده از مواد اولیه طبیعی، رعایت روش‌های بهداشتی، شفافیت در تولید، استفاده کمتر از مواد شیمیایی و رعایت الگوهای دوستدار محیط زیست. در کنار این مسائل، توزیع محصول نهایی هم دچار مشکل شده بود، زیرا تولیدکنندگان عطرهای مرغوب هم به‌دلیل شیوع کروناویروس در مراحل توزیع و عرضه محصولات به خرده‌فروشی‌ها مشکل داشتند.
تمایل شدید به استفاده از ابزارهای آنلاین
فعالان صنعت عطرسازی برای غلبه بر بحران صنعت ادکلن در پاندمی، ابزارهای بازاریابی خودشان را نوسازی کردند و به‌سمت فعالیت‌های آنلاین و اینترنتی روی آوردند. آمارهای ثبت‌شده نشان می‌دهند که در فاصله سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۱، فروش عطرها در فضای آنلاین از ۱۹ درصد به ۳۳ درصد افزایش یافته است. اگرچه به نظر می‌رسد که فروش عطرها در فضای آنلاین رونق گرفته است، اما میزان این فروش نمی‌تواند ضررهای ناشی از کاهش فروش حضوری عطرها را جبران کند. علاوه بر این، برندهای عطرسازی برای برقراری ارتباط راحت و کاربردی با نقاط مختلف جهان باید دسترسی‌های آنلاین بین‌المللی خودشان را گسترش بدهند و هویت بین‌المللی خودشان را تثبیت کنند تا بتوانند میزان فروش خودشان را در سطح لازم تضمین کنند.
ترفندهای کاربردی
پس از گذشت مدتی از بحران صنعت ادکلن در پاندمی، فعالان صنعت عطرسازی تصمیم گرفتند که روش‌های مرسوم برای بازاریابی و تولید را به‌منظور مقابله با شرایط جدیدی که در پاندمی کروناویروس به‌وجود آمده بود، بازطراحی کنند. برای مثال، بسیاری از کمپانی‌ها تصمیم گرفتند که خودشان را با موضوع «فاصله‌گذاری اجتماعی» تطبیق بدهند و برای این کار از روش‌های «بدون تماس» برای معرفی عطرها استفاده کردند. در این روش جدید، کمپانی‌های عطرسازی از هوش مصنوعی کمک گرفتند تا مشتری‌ها بتوانند تعداد زیادی از عطرها را بدون دخالت انسان‌های دیگر به‌عنوان فروشنده امتحان کنند و از ماجرای تماس با دیگران در شرایط پاندمی کووید-۱۹ نگرانی نداشته باشند. همین سیستم مبتنی بر هوش مصنوعی، اولویت‌ها و ترجیحات افراد را ثبت می‌کند و یک پروفایل شخصی برای آنها می‌سازد تا درنهایت انتخاب عطرها را برای افراد مختلف به کار ساده‌تر و سریع‌تری تبدیل کند.
در کنار این موارد، بعضی از کمپانی‌ها متوجه اتفاق تازه‌ای شدند: تغییر عادات عطرافشانی پس از کرونا. به همین دلیل هم تصمیم گرفتند که از خدمات سلامت‌محور برای جذب مشتری استفاده کنند. افزایش تمایل به «آروماتراپی» یکی از همین تغییر عادات عطرافشانی پس از کرونا است که باعث شد بعضی از کمپانی‌ها از عصاره‌های طبیعی و معطر برای ترویج آروماتراپی کمک بگیرند. حتی بعضی از کمپانی‌های عطرسازی تصمیم گرفتند که محصولات تازه‌ای را با توجه به نیازها و تقاضاهای عمومی طراحی کنند، مانند ماسک صورت، دستگاه پخش عطر خانگی، شمع‌های معطر و... . این عطرهای خانگی که در دوران پاندمی کروناویروس به یکی از ترندهای محبوب تبدیل شدند، کیفیت خوبی دارند و جلوه جذابی را به خانه‌های ما می‌بخشند. بنابراین می‌بینیم که ماجرای کووید و صنعت عطرسازی، فراز و نشیب زیادی را برای صنعت عطرسازی به‌وجود آورد، اما این صنعت درنهایت از پاندمی کووید-۱۹ عبور کرد و امروزه کمپانی‌های مختلف در دوران احیای بازار عطر پساکرونا همچنان به تولید و عرضه عطرها ادامه می‌دهند.
استفاده از ماسک در دوران پاندمی کروناویروس و تاثیرات منفی بر حس بویایی
با شیوع ویروس کووید-۱۹ در سراسر جهان، مقامات بهداشتی بین‌المللی و محلی توصیه کردند که همه شهروندان در خیابان‌ها و فضاهای عمومی از ماسک استفاده کنند. اما این کار مستقیما یک مانع فیزیکی را بین بینی ما و محرک‌های حسی معطری که در جهان اطرافمان وجود دارند، قرار می‌داد. بعضی از فعالان صنعت عطرسازی حتی به این نتیجه رسیدند که ماسک‌ها اساسا به همه جلوه‌های طبیعی و هنری عطرها آسیب می‌رسانند.
خانه‌های عطر به مبارزه با کووید 19 کمک می‌کنند
کووید-۱۹ و از دست دادن بویاییاما یکی از پرسش‌هایی که می‌توان درباره ماسک و تأثیر بر احساس بو مطرح کرد، این است که ماسک‌ها چه چالش‌هایی در فرایند ساخت و تولید عطرها و همچنین در فرایند تجربه عطرها و ادکلن‌ها به‌وجود آورده‌اند؟
بعضی از چهره‌های فعال در صنعت عطرسازی می‌گویند که استفاده از ماسک مستقیما به فرایند طراحی و ساخت عطرها آسیب نرسانده است، اما پوشاندن صورت با ماسک قطعا ظرفیت بویایی ما را کاهش می‌دهد و به‌مرور زمان نیز حس کردن بوهای مختلف را برای ما دشوارتر می‌کند. آن دسته از عطرسازان که با تغییر دادن روندهای طراحی و ساخت عطرها برای مقابله با مشکلات ناشی از ماسک صورت مخالفت می‌کردند، می‌گفتند که اگر تولید عطرها را به‌خاطر موضوع ماسک و تأثیر بر احساس بو تغییر بدهند، بعد از پایان پاندمی کروناویروس چه اتفاقی برای آن عطرها خواهد افتاد؟ آیا چنین عطرهایی در آن شرایط بیش‌ازحد غلیظ یا بیش‌ازحد باطراوت نخواهند بود؟ به همین دلیل هم آنها پیشنهاد می‌کنند که اگر حس بویایی شما به‌دلیل استفاده زیاد از ماسک صورت یا به‌دلیل ابتلا به کروناویروس دچار اختلال شده است، از ترفندهای زیر برای حل این مشکل کمک بگیرید.
ترفندهای حل مشکل بویایی به وجود آمده در اثر کرونا
۱. تمرین بوییدن را امتحان کنید
شاید شنیدن چنین چیزی برایتان عجیب باشد، اما بو کردن هم می‌تواند یک تمرین حساب‌شده برای تقویت حس بویایی باشد. برای این کار می‌توانید از دانه قهوه، قهوه تازه آسیاب‌شده، مرکبات، میخک، نعناع، اوکالیپتوس و انواع گل‌ها و گیاهان محبوب خودتان کمک بگیرید. هرچقدر که ماده مورد نظرتان از غلظت معطر بیشتری برخوردار باشد، بیشتر هم حس بویایی شما را تحریک خواهد کرد. تمرین بو کردن درواقع نوعی فیزیوتراپی برای بینی است.
اگر هرروز چند ماده با غلظت معطر زیادی را بو کنید و میزان تماس نزدیک با هر کدام از این ماده‌ها را به ۲۰ تا ۳۰ ثانیه برسانید، سیستم بویایی شما هم بیشتر تحریک خواهد شد. البته انتظار نداشته باشید که خیلی زود به نتیجه برسید. این تمرین باید چند ماه تکرار شود و ادامه پیدا کند، اما معمولا پس از ۳ تا ۶ ماه به نتیجه می‌رسد. توصیه می‌شود که تمرین بو کردن را دو بار در روز تکرار کنید.
۲. از کیت‌های شستشوی بینی استفاده کنید
شستشوی بینی به کسانی پیشنهاد می‌شود که حس بویایی آنها به‌دلیل گرفتگی مجرای بینی دچار اختلال شده است. البته شستشوی بینی می‌تواند یک مکمل اثربخش برای تمرین بو کردن باشد، چراکه به‌هرحال مجرای بینی را باز می‌کند.
امروزه کیت‌های آب‌نمک استاندارد که برای شستشوی بینی طراحی شده‌اند، در داروخانه‌ها به فروش می‌رسند. شما می‌توانید از همین محصول برای شستشوی بینی کمک بگیرید.
۳. اختلال در حس بویایی معمولا موقتی است
ازدست‌دادن حس بویایی به‌دلیل استفاده از ماسک و تأثیر بر احساس بو یا به‌دلیل ابتلا به کووید-۱۹ می‌تواند واقعا آزاردهنده باشد. اما فراموش نکنید که این مشکل معمولا موقتی است و با گذر زمان برطرف می‌شود. بنابراین در درجه اول باید صبور باشید و از ترفندهایی که مطرح کردیم، برای تقویت حس بویایی خودتان استفاده کنید.
ندا احمدلو
